Τι είναι η αλλεργία;

Του
Καραχριστιανίδη Χάρη
Ιατρός Μικροβιολόγος-Βιοπαθολόγος

Οι αλλεργίες είναι πολύ συχνές και επηρεάζουν 1 στους 4 ανθρώπους. Έτσι είναι από τα πιο συχνά και δαπανηρά προβλήματα υγείας ιδιαίτερα στα ανεπτυγμένα κράτη. Όμως τι ακριβώς είναι η αλλεργία;

Ορισμός αλλεργίας

Αλλεργία χαρακτηρίζεται η δυσλειτουργία του ανσοσοποιητικού συστήματος του ανθρώπου που προκαλεί έντονη αντίδραση ενάντια σε συνήθως αβλαβείς ουσίες που βρίσκονται στο φυσικό μας περιβάλλον. Αυτές οι ουσίες ονομάζονται αλλεργιογόνα.

Όλοι οι παράγοντες κινδύνου για την αλλεργία δεν είναι γνωστοί, αλλά σίγουρα σημαντικοί είναι οι γενετικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες. Ατοπικοί χαρακτηρίζονται οι άνθρωποι με τάση να υποφέρουν από αλλεργικές παθήσεις.

Αλλεργία μπορεί να προκαλείται από μεσολάβηση αντισωμάτων ή κυττάρων. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων το αντίσωμα που είναι υπεύθυνο για την αλλεργική αντίδραση ανήκει στην κατηγορία IgE.

Συμπτώματα αλλεργίας

Τα συμπτώματα της αλλεργίας ποικίλουν σε πολυπλοκότητα, σοβαρότητα και περιοχή εκδήλωσης. Στις ατοπικές αλλεργίες τα αποτελέσματα της έκθεσης σε ένα αλλεργιογόνο μπορεί να είναι άμεσα. Τα συμπτώματα μπορεί να είναι ήπια ή σοβαρά, που κυμαίνονται από φαγούρα στα μάτια, έκζεμα, ρινίτιδα, επιπεφυκίτιδα, βρογχόσπασμο, εμετό και διάρροια και, σε σπάνιες περιπτώσεις, αναφυλαξία. Οι χρόνιες αντιδράσεις μπορεί να εμφανίζονται σα δερματικές αντιδράσεις (έκζεμα) και στο βρογχικό άσθμα μία χρόνια φλεγμονή των βρόγχων μπορεί να είναι η αιτία για μία ασθματική κρίση που παρουσιάζεται μετά την έκθεση στο αλλεργιογόνο. Ασθματικές κρίσεις μπορεί να προκαλούνται και από άλλες αιτίες, που δε σχετίζονται με τη μεσολάβηση IgE αντισωμάτων.

Οι εκδηλώσεις της ατοπικής νόσου ποικίλλουν σημαντικά ανάλογα με το αλλεργιογόνο που εμπλέκεται, καθώς και την ηλικία των αλλεργικών ασθενών. Κατά τη διάρκεια της νηπιακής ηλικίας, αλλεργίες σε τρόφιμα (ειδικά αυγό και γάλα) είναι η πιο κοινές. Μετά την ηλικία των 3 ετών, τα περισσότερα αλλεργικά παιδιά ανέχονται αυτά τα τρόφιμα, ενώ η αλλεργία σε εισπνεόμενες ουσίες γίνεται η πιο συνηθισμένη. Ειδικά αντισώματα IgE συχνά προηγούνται των συμπτωμάτων αλλεργίας, αλλά κλινικά συμπτώματα εμφανίζονται στη συνέχεια.

Οι γιατροί θα πρέπει να ερευνήσουν όλα τα συμπτώματα αλλεργίας και την πιθανή αιτία των συμπτωμάτων.

Η εξέλιξη της αλλεργίας

Στα πρώιμα στάδια της, η αλλεργία μπορεί να εμφανιστεί ως μια φαινομενικά καλοήθης κατάσταση, όπως είναι η αλλεργική ρινίτιδα κατά την εποχή της γύρης. Σε μερικούς ανθρώπους αναπτύσσεται μία αλλεργική κατάσταση κατά τη διάρκεια αρκετών ετών πριν την εμφάνιση οποιαδήποτε συμπτώματος. Άλλοι βιώνουν αιφνίδια, απειλητική για τη ζωή αναφυλακτική καταπληξία μετά από κατάποση ορισμένων τροφίμων ή φαρμάκων, ή ένα τσίμπημα εντόμου. Επιπλέον, ορισμένες αλλεργίες που ξεκινούν ως έκζεμα ή γαστρεντερικά προβλήματα μπορούν να εξελιχθούν σε άσθμα, που συχνά περιλαμβάνουν αναπνευστικά συμπτώματα όπως υπεραντιδραστικότητα και απόφραξη των αεραγωγών.

Πως γίνεται η διάγνωση της αλλεργίας

Ένα από τα σημαντικότερα εργαλεία για τη διάγνωση της αλλεργίας είναι το ιστορικό του ασθενούς, αφού έτσι ο ειδικός ιατρός μπορεί να υποπτευθεί πότε και που ο ασθενής εμφανίζει τα συμπτώματα.

Αφού εντοπιστούν οι πιθανές αιτίες που μπορεί να προκαλούν την αλλεργία, ακολουθεί η επιβεβαίωση με ειδικές εξετάσεις.
Οι βασικές μέθοδοι για τη διάγνωση της αλλεργίας είναι:

• Τα δερματικά τεστ (skin prick test)
• Ο ποσοτικός προσδιορισμός των ειδικών αντισωμάτων IgE

Ποια είναι τα πλεονεκτήματα του προσδιορισμού στο αίμα των ειδικών IgE αντισωμάτων με τη μέθοδο ImmunoCAP;

Ευκολία
Η εξέταση αίματος είναι γρήγορη και απλή. Σε αντίθεση με τα κλασικά δερματικά τεστ ο προσδιορισμός των ειδικών IgE με εξέταση αίματος μπορεί να γίνει ανεξάρτητα από την ηλικία του ασθενούς, την κατάσταση του δέρματος, τη λήψη αγωγής με αντιισταμινικά, τα συμπτώματα, τον παροξυσμό της αλλεργίας ή εγκυμοσύνη. Τα IgE αντισώματα εμφανίζονται στο αίμα σαν αποτέλεσμα της ευαισθητοποίησης σε συγκεκριμένο αλλεργιογόνο. Η μέτρηση των IgE στο αίμα παρέχει μία αντικειμενική μέτρηση της ευαισθητοποίησης στο αλλεργιογόνο.

Αξιοπιστία
Μία εξέταση αίματος θα βοηθήσει να γνωρίζουμε με βεβαιότητα αν πρόκειται για αλλεργία ή όχι. Αν είναι αλλεργία, θα ξέρουμε που ακριβώς είναι αλλεργικός ο ασθενής. Είναι αποδεδειγμένο ότι η μέθοδος ImmunoCAP είναι ο τρόπος για να μετρήσουμε με ακρίβεια τα αντισώματα IgE και να έχουμε σταθερά σωστά αποτελέσματα.

Ποσοτικά αποτελέσματα
Με τα αλλεργιογόνα ImmunoCAP προσδιορίζουμε με μεγάλη ακρίβεια ποσοτικά ακόμα και όταν είναι πολύ χαμηλά τα ειδικά IgE αντισώματα.

Ο ποσοτικός προσδιορισμός βοηθάει στην πρόβλεψη και την παρακολούθηση της εξέλιξης της αλλεργίας και στην εκτίμηση του κινδύνου για σοβαρή αντίδραση.

Αν και η τελική διάγνωση θα πρέπει πάντα να βασίζεται σε έναν συνδυασμό των αποτελεσμάτων των IgE και του κλινικού ιστορικού του ασθενούς, ένας γενικός κανόνας είναι ότι όσο υψηλότερη είναι η τιμή των αντισωμάτων IgE, τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα της εμφάνισης συμπτωμάτων.

Η εξέταση πραγματοποιείται χωρίς αποκλίσεις λόγω της μεθόδου και με άριστη επαναληψιμότητα.

Στο εργαστήριό μας προσδιορίζουμε ποσοτικά με τη μέθοδο ImmunoCAP τις ειδικές ανοσοσφαιρίνες IgE έναντι όλων των συνηθισμένων αλλεργιογόνων στον αναλυτή της Phadia UniCAP 100 με μεγάλη αξιοπιστία και ακρίβεια.

Δείτε όλα τα αλλεργιογόνα που μετράμε με τη μέθοδο ImmunoCAP και τους κωδικούς τους στον κατάλογο της Phadia.